روانشناسی پیر (میانسال)
تعریف پیری:
دوره پیری معمولاً دوره ی زوال جسمی است. در این دوره، توانایی های جسمی، نیرومندی و سلامت جسمانی و تا حدودی انگیزه های افراد کاهش می یابد. تعاملات این افراد با همسر و اقوام و دوستان کم شده و همراه با این آسیب ها، دچار افت جایگاه اجتماعی و بی مصرفی می کنند.
پیری فرآیندی است غیر قابل اجتناب که گاه به تدریج و گاه به طور ناگهانی با وقوع یک اتقاف ناگوار فرا می رسد. چنانچه افراد سعی در پذیرش این دوران داشته باشند می توانند با رضایت وارد این مرحله از مراحل طبیعی زندگی شوند و ارتباط دوستانه و نشاط خود را در تعامل با دیگران داشته باشند در کنار این باور درست که داشتن تجربه های فراوان و کسب تجربه های جدید زندگی را لذتبخش تر خواهد کرد.
پر واضح است که تحول در سالهای آخر زندگی موجب تقلیل ظرفیتهای بدنی است اما نیاز به دوست داشتن و کسب محبت در وجود بیدار است.
سن پیری
روانشناسان آغاز سن پیری را حدود 65-60 سالگی می دانند، هر چند که سن خاصی را برای شروع فرآیند پیری نمی توان تعیین کرد. انتظار و امید به زندگی در این سنین مهمترین گزینه است. چرا که افراد براساس باور ذهنی و فکری که دارند می توانند سالهای باقیمانده زندگی خود را تخمین بزنند.
پیری مرحله صعود به فرزانگی و دانایی است. ارزیابی از پیری براساس رفتارهای بیرونی، تعاملات افراد، شور و هیجان زندگی، عشق و امید و توانایی پذیرش تغییرات است.
روان درمانی یا روانشناسی در سنین پیری
سن چهل سالگی به بعد، زمانی است که همه افراد درگیر مسائل و مشکلاتی می شوند، اما بعضی توان سازگاری و رویارویی با مشکلات را از دست می دهند و احساس پوچی می کنند. از این زمان است که فرد نیاز به روان درمانگر دارد تا قدرت انطباق با واقعیت های زندگی و پذیرش را در آنها بالا ببرد. روانشناس متخصص می تواند با رهنمودهای لازم، روحیه و انگیزه زندگی را دوباره به فرد بازگرداند و با تشخیص زودهنگام و اقدام به درمان از ایجاد هرگونه مشکل در افراد سالخورده جلوگیری کرد.
شایع ترین اختلالات روانی در سالمندان
1- افسردگی: رایج ترین اختلال روانی در سالمندان افسردگی است و خانم ها بیشتر از آقایان مبتلا می شوند که باعث ایجاد غم و ناامیدی در آنها می گردد.
- افراد مجرد، ازدواج نکرده، طلاق گرفته و یا بیوه و تنها بودن
- عدم وجود یک پشتوانه اجتماعی
- وقوع حوادث پرمخاطره در زندگی، از دست دادن عزیزان
- تداخل دارویی و یا استفاده از داروهای مشخص به مواد مخدر
2- پارکینسون: این بیماری ابتدا در حرکت و سپس بر حافظه تاثیر می گذارد.
3- آلزایمر: با تخریب سلولهای حیاتی مغز، مشکلاتی را در حافظه و تفکر و رفتار سالمند ایجاد می کند.
4- اختلال دوقطبی: تشخیص این اختلال در سالمندان دشوار است، و علائم آن با جوانان متفاوت است. علائم آن گیجی، روان پریشی، تحریک پذیری، از دست دادن ادراک و قضاوت می شود.
توصیه های روان درمانگر به سالمندانی که از اختلالات روانی رنج می برند.
- روان درمانگر علائم هشدار دهنده سالمند را تحت کنترل دارد و سعی در جلوگیری از بدتر شدن آن دارد.
- داشتن رژیم غذایی مناسب، جلوگیری از استعمال الکل و سیگار
- حمایت خانواده نقش مهمی در سلامت روان افراد سالخورده دارد، حضور در سرگرمی اجتماعی فعالیتها، محیط های دوستانه از توصیه های روان درمانگر است و بهترین راه حل برای مبارزه با اختلالات رایج در سنین پیری است.
- انجام ورزش منظم روزانه: ورزش منظم روزانه، در بهبود قدرت جسمی و تقویت استقلال و اعتماد به نفس سالمند موثر است و باعث ایجاد شادی و تعاملات اجتماعی می شود.
- رها نکردن سالمند در مواقع سختی، همدلی و همراهی سالمندان در مشکلات و خصوصاً از دست دادن دوستان و عزیزان
- شرکت در جلسه های روان درمانی و مشاوره، ممکن است برای مدت کوتاهی نیاز به درمان دارویی باشد اما جلسات مشاوره می تواند در کاهش استرس و رفتار درمانی اثرات مثبتی داشته باشد.